Verplicht emissielabel van de baan

Bron: nieuwsbrief Schuttevaer 17 april 2024

Verplicht emissielabel binnenvaart van de baan

Een verplicht emissielabel voor de binnenvaart is van de baan. De maatregel blijkt juridisch niet uitvoerbaar. Als alternatieve manier om uitstoot te reduceren zet het kabinet in op REDIII voor de binnenvaart, wat in 2030 tot 14,5% CO2-reductie moet leiden.

Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat kondigde het verplichte emissielabel vorig jaar augustus aan. Binnenvaartschepen kunnen al vrijwillig een emissielabel aanvragen, waarna ze worden beoordeeld op klimaatuitstoot en luchtkwaliteit. Klimaatuitstoot wordt aangegeven met een letter van A tot E, waarbij A het beste niveau aangeeft. In 2030 zou de gehele Nederlandse binnenvaartvloot dan gemiddeld over label B moeten beschikken.

Europees niveau

Daarvoor was wel verplichting van het label nodig, maar dat blijkt juridisch niet haalbaar. Dat schrijft demissionair klimaatminister Rob Jetten in een op maandag 15 april naar de Tweede Kamer gestuurd overzicht van de klimaatmaatregelen. ‘Uit onderzoek zijn knelpunten naar voren gekomen voor het normeren van emissies, bijvoorbeeld door een emissielabel, en voor het unilateraal verplichten van het huidige emissielabel. Op basis daarvan kan worden geconcludeerd dat een verplichting van gemiddeld label B in 2030 voor de binnenvaart juridisch niet uitvoerbaar is’, bevestigt een woordvoerder van Infrastructuur en Waterstaat.

Wel kijkt de Centrale Commissie voor de Rijnvaart (CCR) nog naar mogelijkheden voor een Europees emissielabel. Maar dat proces verkeert niet in een vergevorderd stadium. In Nederland hebben tot nu toe 25 schepen vrijwillig een emissielabel aangevraagd, laat het ministerie weten. Harbers liet vorig jaar mei nog weten een belangrijke rol te zien voor het emissielabel.

Alternatief

Vanwege het wegvallen van het emissielabel, kiest het demissionaire kabinet een alternatieve manier om uitstoot te reduceren. Het wil nu een CO2-reductie van 14,5% bewerkstelligen door overschakeling op hernieuwbare brandstoffen (biodiesel). Dat gebeurt via de herziene richtlijn hernieuwbare energie REDIII (Renewable Energy Directive). Die verplicht brandstofleveranciers om de CO2-uitstoot van de brandstof die ze leveren met 14,5% te verminderen in 2030. ‘REDIII gaat in vanaf 2026 en betekent voor brandstofleveranciers in de binnenvaart dat ze in 2026 3,8% CO2-reductie moeten bewerkstelligen door het leveren van hernieuwbare brandstoffen, zoals biodiesel en waterstof’, zegt Martin Quispel van het IN-Cite.

Wat precies de gevolgen voor de binnenvaartschipper zijn, moet nog duidelijk worden. Een optie is dat de brandstofleveranciers alle brandstof die ze leveren bijmengen met biobrandstof. Ze kunnen echter ook contracten sluiten met grote rederijen om die 100% biobrandstof (HVO100) te leveren. Dit levert mogelijk al zoveel reductie op, dat kleinere binnenvaartondernemers kunnen blijven varen op conventionele gasolie.