Energie gebruik aan boord meten

Toekomst
Opdrachtgevers en overheden zullen steeds meer naar emissieprestaties gaan vragen. Rapportage wordt steeds belangrijker. Veel kleinere bedrijven zullen in de nabije toekomst verplicht moeten gaan rapporteren hoeveel CO2 met een reis gemoeid is.
Ook Green Award en het Emissielabel vereisen een nauwkeurige rapportage van verbruikte brandstof en afvalafgifte.

Boat Bike Tours streeft ernaar om in de nabije toekomst de CO2 prestatie per schip en per reis te kunnen monitoren. Dat begint bij een objectief meetsysteem van verbruikte brandstof per motor/gebruiker en het meten van afgenomen walstroom. Momenteel wordt onderzoek gedaan naar de mogelijkheden een dergelijk meetsysteem te installeren op de bij Boat Bike Tours aangesloten schepen. Meer nieuws volgt zo spoedig mogelijk.

Salesforce
Vervolgens wil Boat Bike Tours de gegevens importeren in de net-zero-cloud van Salesforce. Op die manier kan de CO2 prestatie per schip en per reis in beeld worden gebracht.

Klik hier voor een impressie van de net-zero-cloud van Salesforce.

Drie koplopers hebben hun schip al geëlektrificeerd. Jorrit Jouwsma bouwde al in 2019 een elektromotor in zijn motorschip De Vooruitgang. Joost Martijn en Wiebe Radstake deden in 2023 hetzelfde in hun zeilschepen De Overwinning en De Vrijbuiter.

In gesprekken die de BBZ had, vertellen Jorrit, Joost en Wiebe over hun ervaringen bij de elektrificatie van hun schepen. Via onderstaande links kun je onder andere lezen met wie ze hebben samengewerkt, tegen welke problemen zij aanliepen en wat de actieradius van hun schepen is.

Lees hier de verhalen Jorrit, Joost en Wiebe.

Accu-elektrische voortstuwing

De zonnepanelen aan boord van De Vrijbuiter

 

Certificering
Travelife is een internationaal toonaangevend management- en certificeringprogramma voor reisorganisaties die duurzaam willen ondernemen. Om een Travelife certificaat te behalen moet een reisorganisatie een consistent duurzaamheidsbeleid formuleren en uitvoeren. In juli 2023 heeft Boat Bike Tours de status Partner behaald.
Boat Bike Tours kwam hiertoe door Sustour, een initiatief vanuit de EU dat de reisbranche wil verduurzamen. Vanuit Sustour werd er een coach aan Boat Bike Tours aangeboden die er was om vragen te beantwoorden.

Om het duurzaamheidsbeleid bedrijfsbreed te creëren, organiseerde de duurzaamheidscoördinator van Boat Bike Tours maandelijks bijeenkomsten met een groep medewerkers (van iedere afdeling een persoon) om onderwerpen te bespreken en van alle kanten te bekijken wat de voor- en nadelen zijn van bepaalde keuzes, onder andere over papiergebruik, vervoer en inkoop. Zo werd iedereen betrokken bij de duurzame bedrijfsvoering. Daarnaast moest ook een actieplan worden gemaakt.
Vervolgens kon de duurzaamheidscoördinator rapporteren over de ruim 130 criteria waar Travelife om vroeg. Onderaan deze pagina een overzicht van de criteria.

Boat Bike Tours gaat nu door om de status Award te verkrijgen, hiervoor gelden meer eisen dan voor de Partner status. Een van de eisen is dat meer medewerkers van Boat Bike Tours een online basistraining volgen; negen medewerkers werken hier nu aan.

Criteria

  • Energie efficiëntie en energie besparing
  • Watermanagement en afvalmanagement
  • Klimaat en uitstoot broeikasgassen
  • Arbeidsomstandigheden
  • Mensenrechten
  • Biodiversiteit
  • Culturele impact
  • Gezondheid en veiligheid
  • ‘Fair Business’-praktijken
  • Consumentenbescherming

Algemene bedrijfsvoering

  • Duurzaamheidsmanagement
  • Wettelijke verplichtingen
  • Eerlijke handelspraktijken

Kantoor- en retailactiviteiten

  • Arbeidsomstandigheden en mensenrechten
  • Integratie in de gemeenschap

Milieu

  • Inkoop
  • Water
  • Energie
  • Afval
  • Training en bewustmaking

Ketenmanagement

  • Transport
  • Accommodaties
  • Excursies en activiteiten
  • Lokale partners en vertegenwoordigers
  • Gidsen en reisleiding
  • Bestemmingen

Klanten

  • Bewustmaking en motivering
  • Klantenrechten
Strategisch plan Boat Bike Tours

Dynamisch plan
Boat Bike Tours heeft haar visie en doelen op het gebied van duurzaamheid vastgelegd in haar strategisch plan. Dit hoofdstuk van het strategisch plan wordt regelmatig herzien in verband met nieuwe ontwikkelingen en voortschrijdend inzicht.

Een van de belangrijkste thema’s voor Boat Bike Tours is duurzaamheid. Daarbij wordt niet alleen gekeken naar bijvoorbeeld de ecologische voetafdruk, het gaat ook over relaties en positionering in de samenleving.
Zo gelooft Boat Bike Tours in lange termijn relaties – zowel voor leveranciers, rederijen, distributiepartners en het eigen team. Duurzame positionering in de samenleving is belangrijk – nu toerisme meer druk legt op steden als Amsterdam, Cochem en Brugge, neemt Boat Bike Tours haar gasten graag mee weg van de ‘hot spots’ naar meer rustige en onbekende plekken.

Strategisch plan
Sinds 2018 wat de strategie meten – verminderen – compenseren. In de update van augustus 2023 is de nieuwe strategie verminderen – verminderen – verminderen. In de nabije toekomst zal de ecologische voetafdruk drastisch moeten worden verminderd. Niet alleen om te voldoen aan nationale en Europese regelgeving, het is ook een maatschappelijke verantwoordelijkheid. Bovendien zullen gasten steeds vaker kiezen voor een duurzame vakantie.

Deze ambitie geldt in de eerste plaats voor het Boat Bike Tours merk, maar uiteindelijk zullen alle schepen in de branche de duurzaamheidsdoelstellingen moeten halen. Omdat dit een uitdaging voor de hele bedrijfstak is, zal Boat Bike Tours 100% van de know-how delen met concurrenten.

Klik hier voor het volledige strategisch plan van Boat Bike Tours.

Strategie en partners
Op de website van Boat Bike Tours staan alle activiteiten die betrekking hebben op duurzaamheid vermeld. Daarnaast gaat Boat Bike Tours samenwerken met Natures Right. Zij maken groene merken groot en grote merken groen. Natures Right gaat Boat Bike Tours helpen een duidelijke strategie op te stellen, zodat de duurzame boodschap zo goed mogelijk overgebracht wordt. Duurzaamheid is een van de vier kernwaarden van Boat Bike Tours en krijgt veel aandacht. Boat Bike Tours is de trotse eigenaar van de Travelife Award – een erkenning van de duurzame inspanningen die tot nu toe zijn gedaan. Elders op dit platform kun je meer lezen over Travelife.

Voetafdruk
Jaarlijks laat Boat Bike Tours haar ‘voetafdruk’ berekenen door Sea Going Green om beter inzicht te krijgen waar er verbeterd kan worden. Sea Going Green is een adviesbureau voor duurzaam toerisme dat zich inzet voor de bescherming, het behoud en het herstel van ecosystemen zowel ter zee als ter land. Zij stellen daarvoor expertise en kennis beschikbaar aan klanten in de toeristische sector. Het doel van de samenwerking tussen Boat Bike Tours en Sea Going Green is de CO2 uitstoot van Boat Bike Tours terug te dringen. Dan kan onder andere door het gebruik van biodiesel, het installeren van zonnepanelen en door goed te kijken naar de samenstelling van de menu’s. Een kwart van de CO2 voetafdruk bestaat uit eten en drinken. In 2023 stelde Boat Bike Tours als doel om met minimaal 15% te reduceren door minder vaak voor vlees te kiezen, vaker voor lokale/regionale producten en ingrediënten te zieken en om maaltijden met veel groenten op het menu te zetten. Minimaal een van de maaltijden tijdens de 7-daagse reis bestaat uit vegetarische gerechten.

Drie stappen
Met hulp van Sea Going Green en de non-profitorganisaties Trees for All en Justdiggit deelt Boat Bike Tours het duurzaamheidsproces op in drie stappen:

  1. Meten van de uitstoot en het effect op de natuur (klik voor meer informatie op onderstaande tag Energierapportage).
  2. Verminderen van de uitstoot door acties te ondernemen (klik voor meer informatie op onderstaande tag Accu’s).
  3. Compenseren van uitstoot die (nog) niet kan worden teruggebracht (klik voor meer informatie op onderstaande tag (CO2 compensatie).

Sociale media
Naast de informatie die te vinden is op de site van Boat Bike Tours, worden op de sociale mediakanalen van Boat Bike Tours regelmatig berichten over duurzaamheid gepost.

 

Alles draait om balans
De manier waarop we nu met onze aarde omgaan, maakt dat we in Nederland meer dan drie keer de aarde nodig hebben om aan onze behoeften te voldoen. Wereldwijd lijden net zoveel mensen aan overgewicht als aan ondergewicht. Door andere keuzes te maken kan dit beter in balans komen.

De schijf van 2050?Eat-Lancet
Hiervoor is in 2019 het EAT-Lancet rapport gepubliceerd, een groot project op initiatief van het Zweedse EAT forum, waaraan 37 internationale, onafhankelijke wetenschappers mee werkten. In het rapport is voor het eerst een inschatting gemaakt wat de ecologische grenzen voor de wereldwijde voedselproductie zijn.

Via rekenmodellen kwamen zij tot een gezond en duurzaam menu voor 2050 en werd berekend dat het mogelijk moet zijn om 10 miljard wereldbewoners in 2050 gezond en duurzaam te voeden binnen de grenzen van de aarde. Om dat te bereiken, zal een grote efficiëntieslag nodig zijn, zodat er meer voedsel per hectare wordt geproduceerd. Voedselverspilling moet worden gehalveerd en we moeten minder dierlijk en meer plantaardig gaan eten.

Extreme verandering
Dat betekent niet dat het menu wat uit de rekenmodellen komt extreem of veganistisch is, integendeel. Het is typisch omnivoor: drie keer per week vlees, twee keer per week vis, twee eieren en dagelijks 250 ml zuivel (bijna twee porties). Dit is in lijn met andere studies naar duurzame voedingspatronen en komt heel dicht bij de huidige Schijf van Vijf van het Voedingscentrum. Daarbij kan dit wereldmenu worden aangepast naar cultuur, geografie en bevolkingsopbouw.

Eat-Lancet-menu

De richtlijnen van het rapport – de grootste verandering zit in de consumptie van peulvruchten, noten, groente & fruit en rood vlees.

Grootste uitdaging
Het EAT-Lancet menu biedt niet alleen een perspectief voor alle 10 miljard mensen voor een gezond, duurzaam en gebalanceerd voedingspatroon, het biedt tevens een grote uitdaging. De grootste uitdaging blijft om iedereen volgens dit menu te laten eten en zo de planeet terug in balans krijgen.

HVO

Wat is HVO?
HVO (Hydrotreated Vegetable Oil) is een synthetisch alternatief voor diesel dat wordt verkregen door plantaardige oliën en vetten te behandelen met waterstof. Door de behandeling van deze plantaardige oliën ontstaat een brandstof die in vergelijking met fossiele diesel schoner verbrandt en duurzamer is. De brandstof is volledig weersbestendig en vlokt minder tot helemaal niet bij kou; dat laatste kan overigens verschillen per aanbieder.
HVO’s zijn in allerlei mengvormen verkrijgbaar bij de pomp; zo bestaat HVO20 uit 20% HVO en 80% fossiele diesel. Het is bekend onder verschillende namen zoals o.a. Neste MY Renewable Diesel, MD1-100, CO2Saving Diesel of simpelweg HVO100. De brandstof is ook verkrijgbaar in een lager accijnstarief (vergelijkbaar met rode diesel).

Uitstoot en afbraak
Door het gebruik van HVO wordt de uitstoot van CO2 ten opzichte van diesel verlaagd met 30 tot 90% afhankelijk van het percentage HVO dat in de brandstof zit. HVO100 heeft een zeer lage uitstoot van lokale emissies zoals fijnstof, stikstofoxiden en zwaveloxiden. Het is volledig biologisch afbreekbaar en geurloos.

Veilig te gebruiken?
In Europa worden motoren en voertuigen getest voor brandstoffen met de EN590 normering. Wanneer een diesel de EN590 normering krijgt, betekent het dat deze brandstof van voldoende kwaliteit is om gebruikt te worden in dieselmotoren. Vrijwel alle motoren en voertuigfabrikanten conformeren zich aan deze normering. Mengvormen tussen fossiele diesel en HVO kunnen nog voldoen aan de EN590 norm, maar HVO’s in pure vorm voldoen niet. Dit komt omdat HVO een andere chemische samenstelling heeft. Voor synthetische diesel is er een nieuwe norm: de EN15940. Voor nieuwere motoren wordt garantie afgegeven voor het gebruik van HVO die aan deze norm voldoet.
Volgens de ontwikkelaars van HVO kan de brandstof in elke dieselmotor gebruikt worden. Alle mengvormen onder de 70% hebben niet geleid tot problemen. Is het percentage HVO hoger, dan zijn er pakkingen en rubbers van hennep of nitril-rubber (ook NBR polymeer genoemd), die bij langdurig gebruik kunnen gaan krimpen (met name in oudere motoren). Dit zijn pakkingen in het brandstofsysteem die direct in aanraking komen met de brandstof, in de brandstofpomp, de brandstoffilter of brandstofleidingen. Een voorbeeld hiervan zijn de O-ringen bij de brandstofinjectoren. Deze kwetsbare pakkingen zijn te vervangen door HVO-bestendige pakkingen.
Dit zijn pakkingen van de volgende materialen:

  • Fluoroelastomer (FKM)
  • PTFE
  • Vinyl ester
  • Epoxy

Aangeraden wordt om bij de motorfabrikant te informeren of deze pakkingen leverbaar zijn. HVO vraagt om ‘Good housekeeping’ van de brandstoftanks en het brandstoftoevoersysteem. Dit houdt vooral in het regelmatig inspecteren en reinigen van de tanks en het op tijd vervangen van brandstoffilters. Een omschakelbare wisselfilter wordt hiervoor aangeraden.
Omdat HVO minder water bevat is de kans op bacteriegroei vrijwel verdwenen. Bacteriegroei ontstaat vaak door een biobrandstof (FAME) die aan fossiele diesel is toegevoegd. Biodiesel trekt vocht aan waarin bacteriegroei kan ontstaan. Aangezien HVO FAME-vrij is, scheidt het water juist goed af. Hoe hoger het percentage HVO in de brandstof, hoe minder kans op bacteriegroei.

Wat kost het?
De HVO prijs is afhankelijk van grondstofprijzen en ligt op het moment van schrijven van dit artikel (februari 2024) gemiddeld 50% per liter hoger dan diesel.

Waar verkrijgbaar?
HVO wordt steeds beter verkrijgbaar. Het is verkrijgbaar bij diverse bunkerstations (de Groot Stavoren, Reinplus Amsterdam, Jansen Maastricht). Soms is bestellen vooraf en een minimale afname noodzakelijk. Atalante in Hoorn verkoopt HVO100 (MY Renewable Diesel) in kleinere hoeveelheden. Diverse schepen tanken hier al en varen probleemloos rond.

CO2 compensatie

Reduceren en compenseren
Boat Bike Tours doet al veel om CO2uitstoot te verminderen, maar de CO2 uitstoot die niet te vermijden is, wordt gecompenseerd.
CO2 compensatie, ook wel klimaatcompensatie genoemd, is geen oplossing voor het klimaatprobleem, want het verlaagt de uitstoot van Boat Bike Tours niet, maar de projecten die (mede door Boat Bike Tours) gefinancierd worden, leggen wel op andere plekken in de wereld CO2 vast.

Boat Bike Tours heeft voor twee Nederlandse non-profitorganisaties gekozen om via hen compensatieprojecten financieel te steunen. Hieronder staat meer uitleg over de werkwijzen van deze organisaties.

Trees for All
Vanaf juli 2023 compenseert Boat Bike Tours CO2 via Trees for All, een non-profit organisatie, gevestigd in Nederland. Zij zetten zich al bijna 25 jaar in voor een bosrijke wereld en steunt tientallen (her)bebossingsprojecten in Nederland en in het buitenland. De compensatieprojecten zijn gecertificeerd volgens de internationale Plan Vivo standaard. Deze projecten garanderen dat de hoeveelheid gecompenseerde CO2 daadwerkelijk wordt vastgelegd met de aanplant van bomen. Trees for All maakt mensen bewust van het belang van bomen, want bomen dragen bij aan een beter klimaat, meer biodiversiteit en gezonde leefomstandigheden voor ons allemaal.

Het project waarmee Boat Bike Tours Trees for All ondersteunt, is een project voor duurzame land- en bosbouw in de Boliviaanse laaglanden. Boeren worden geholpen om inheemse bomen te planten, in combinatie met koffie, cacao en andere gewassen. Boslandbouw zorgt voor betere inkomsten voor de boeren, gedegradeerde gronden worden hersteld en het land wordt weer vruchtbaar, waardoor allerlei plant- en diersoorten weer terugkeren.

Zo draagt dit project, en daarmee Boat Bike Tours, bij aan een beter klimaat, meer biodiversiteit en betere leefomstandigheden. De financiële bijdrage van Boat Bike Tours wordt gebruikt om nog meer boerenfamilies bij het project te betrekken en zo verdere ontbossing van de Amazone tegen te gaan. Boat Bike Tours compenseert via dit project circa 5.000 ton CO2. 

Over het project van Trees for All dat door Boat Bike Tours wordt ondersteund kun je meer lezen door op deze link te klikken: Bosaanplant, Bolivia.


Justdiggit
Boat Bike Tours doneerde eerder een bedrag voor het vastleggen van ruim 10.000 ton CO2 via Justdiggit. In dit project wordt een techniek gebruikt waarbij water wordt opgevangen door het graven van bijna 7000 ‘waterbunds’. Met dit vergroeningsproject wordt de komende 20 jaar 10.550 ton CO2 in Kenia vastgelegd. Dit staat gelijk aan de uitstoot van Boat Bike Tours in de periode van 1 januari 2021 tot en met 1 juli 2023.

Sinds juli 2023 steunt Boat Bike Tours daarnaast ook het FMNR project (Farmer Managed Natural Regeneration) van Justdiggit: in centraal Tanzania worden circa 26.000 gekapte boomstronken weer terug gebracht tot volwaardige bomen. Hiermee kan circa 5.000 ton CO2 worden vastgelegd.

CO2 compensatie

VoortVarend Besparen
Efficiënt en bewust vaargedrag
Het programma VoortVarend Besparen wat via het Expertise- en InnovatieCentrum Binnenvaart (EICB) kan worden gevolgd, stimuleert binnenvaartschippers en rederijen tot efficiënt vaargedrag. Bewust vaargedrag is goed voor het milieu en levert kostenbesparingen op. Speciaal voor de binnenvaartondernemer heeft EICB de e-learning cursus VoortVarend Besparen ontwikkeld. Met deze online nascholingsmodule kunnen schippers hun kennis over zuinig varen op peil houden en maakt EICB kennis over zuinig varen op laagdrempelige wijze beschikbaar.

Over EICB
Het Expertise- en InnovatieCentrum Binnenvaart (EICB) vormt het middelpunt van innovatie in de sector. Vanuit deze positie zetten zij zich dagelijks in om transport per binnenvaart slimmer en duurzamer te maken.

Deel je ervaring
Laat andere leden van de platform weten als je ervaring hebt met deze cursus. Deel bijvoorbeeld wat het je heeft opgeleverd. Kostte het veel tijd of was het vrij makkelijk?

Heb je zelf interesse om deze cursus te volgen, volg dan de link onderaan dit artikel. De eenmalige deelnamekosten bedragen 125 euro (exclusief BTW). Daarvoor ontvangt de deelnemer een inlogcode per e-mail voor de cursus. Na afloop ontvangt de cursist een persoonsgebonden certificaat, dat punten oplevert voor de Green Award.

Meer informatie en aanmelding via deze link.

Login

Dit platform is een samenwerking van BBZ en Boat Bike Tours

Aanmelden

Dit platform is een samenwerking van BBZ en Boat Bike Tours

Greenway